طرح جامعه متخصصین و نخبگان اقتصادی و سیاسی مهاجر مقیم ایران برای حل مشکلات اقتصادی افغانستان
افغانستان در طول چند دهه اخیر دستخوش تحولات گسترده ای گردیده که علاوه بر تخریب زیر ساخت های کشور و آواره و مهاجر شدن میلیونها شهروند مظلوم به سایر کشورها، امنیت ملی کشورهای همسایه را نیز با مخاطره جدی مواجه نموده است. از طرفی با وجود عدم دولت مرکزی مقتدر و غیروابسته، این کشور به میدان بازی و رقابت منطقه ای و بلوک شرق و غرب تبدیل گردیده است.
این در حالی است که موقعیت ژئوپولتیکی و ژئواکونومیکی و منابع و ذخایر سرشار معدنی و نفت و گاز افغانستان، دلیل دیگری برای اشغال این کشور و حضور قدرت های فرامنطقه ای و منطقه ای در افغانستان و غارت منابع آن میباشد.
متأسفانه تحولات 5 ماه گذشته و شرایط کنونی افغانستان با فرار ننگین ریاست جمهوری، مقام های ارشد دولت و همچنین سیاسیون کشور و در نهایت سقوط دولت و در اختیار گرفتن قدرت به دست طالبان، بحران انسانی، اجتماعی و اقتصادی را بیش از پیش تشدید نموده است. در این شرایط، جامعه جهانی به خصوص کشورهای همسایه و منطقه، سازمانهای بینالمللی به خصوص سازمان ملل و نهادهای زیرمجموعه آن با ارسال کمک های انساندوستانه و برگزاری نشست های ویژه به مدد مردم افغانستان شتافتند، اما در عین حال هشدارهای جدی داده شده که در صورت عدم اجرای برنامه های مدون و دقیق و سریع جامعه جهانی برای کمک به افغانستان، بحران انسانی در کشور به بزرگترین تراژدی انسانی قرن مبدل خواهد شد.
از سوی دیگر، در گرماگرم این تحولات و وضعیت کنونی در افغانستان، سیاستها رویکردهای همسایه همواره مشکلساز ما، پاکستان، پیرامون سوءاستفاده از موقعیت، ظرفیت و داراییهای سرزمین ما، به خصوص با سوءاستفاده از ارتباطات راهبری که با طالبان داشته و دارد، نگرانکننده است. جدای از رویکردهای سیاسی و امنیتی نگرانکننده پاکستان در مورد افغانستان و آینده کشور در شرایط کنونی، آنچه مورد نگرانی بیشتر است، پروژههای سوالبرانگیز اقتصادی، استخراج وسیع غیرقانونی و هدفمند منابع و ذخایر معدنی و زیرزمینی گرانبهای افغانستان و قاچاق یا ارسال مواد خام معدنی با قیمت بسیار ارزان به پاکستان، حفاری و قاچاق آثار باستانی، سوءاستفاده از منابع آبی و جنگلات کشور و… است.
اما در ارتباط به این تحولات؛
جامعه متخصصین و نخبگان اقتصادی و سیاسی مهاجر مقیم ایران ضمن تقدیر و تشکر از ابراز همدردی و همکاری صادقانه تمام کشورهایی که تاکنون با ارسال کمک های انساندوستانه و برگزاری نشست های فوق العاده در مورد وضعیت جاری افغانستان تلاش نمودند، پیش نویس طرحی را برای حل موضوع بحران شدید انسانی و اقتصادی حال حاضر مردم و کشور افغانستان با استفاده از منابع و سرمایههای داخل افغانستان و همکاری کشورهای همسایه و منطقه آماده نموده که مهمترین نکته آن، تأمین دوامدار و ثابت 5 تا 10 دالر معاش و درآمد روزانه برای همه شهروندان کشور به مدت 3 تا 5 سال میباشد. جزییات این طرح به صورت پروپوزال کامل و مجزا در اختیار سازمان ملل و دیگر کشورهای همکار قرار خواهد گرفت.
اما پیشنیازهای لازم برای عملی شدن این طرح از قرار زیر میباشد:
1ـ جامعه متخصصین و نخبگان اقتصادی و سیاسی مهاجر مقیم ایران با توجه به طرح اقتصادی آماده شده، خواستار ایجاد حکومت همه شمول، رعایت کامل فرمان عفو عمومی رهبر طالبان، احیای اعتماد از دست رفته میان اقوام و جریانهای سیاسی، ادامه مذاکرات بینالافغانی برای دستیابی به فرمول نوع نظام سیاسی ایدهآل و به رسمیت شناختن مردمسالاری دینی، احترام به حقوق زنان و آزادی رسانهها به منظور تأمین ثبات و امنیت پایدار در افغانستان میباشد. در این زمینه نیاز است همه طرفهای داخلی از خود خویشتنداری نشان دهند.
2ـ اما در کوتاه مدت، در راستای تأمین امنیت پروژههای اقتصادی از جمله این طرح، خواستار حضور نیروهای سازمان ملل متحد به مدت پنج سال در افغانستان هستیم.
3- از سوی دیگر، ما خواستار مشارکت و همکاری تمام کشورهای همسایه و منطقه برای تامین امنیت و همکاری اقتصادی در این طرح میباشیم. قطعا امنیت ملی و منافع مشترک درازمدت کشورهای همسایه ایجاب میکند که اولویت امضای قرادادها در چهارچوب این طرح اقتصادی برای نجات افغانستان، با همسایگان باشد. در این راستا باید پیمانهای استراتژیک با همسایگان امضا شود.
4- همچنین جامعه متخصصین و نخبگان اقتصادی و سیاسی مهاجر مقیم ایران در راستای پیاده کردن این طرح، خواستار توقف استخراج غیرقانونی و شکبرانگیز معادن کشور و قاچاق یا صادرات کلیه مواد خام معدنی با قیمتهای بسیار ارزان به تمام کشورها به خصوص پاکستان است. منابع و ذخایر افغانستان متعلق به تمام مردم افغانستان بوده و میباست روند استخراج آن، به صورت شفاف و حسابشده با هدف به دست آوردن منافع حداکثری صورت بگیرد. در این مسیر، باید مانع قاچاق یا صادرات مواد معدنی کشور به صورت مواد خام شد، بلکه با فراهمآوری زمینههای تبدیل سنگ خام به محصولات بالاتر برای صادرات، هم میزان عواید چندین برابر افزایش خواهد یافت و هم افراد زیادی به کار گماشته خواهند شد.