گسترش فقر و بی‌کاری در کابل، باعث روی‌آوری کودکان برای کارهای شاقه به روی جاده های کابل برای تامین نفقه خانواده شان شده است. با روی کار آمدن حکومت ام/ارت اسلامی، گراف فقر در افغانستان رو به افزایش بوده و با گذشت هر روز به تعداد بی کاران افزوده است و این فقر برای کودکان این سرزمین نیز بی تاثیر نبوده است.
امان الله که یک تن از دست‌فروشان ساحه‌ی کوته‌ی سنگی کابل است، می‌گوید که اگر چه دولت یک برنامه‌ای را برای جمع‌آوری این کودکان سنجیده بود؛ اما بازهم تعداد این کودکان کاهش نیافته اند؛ زیرا نمی‌شود که همه‌ی این کودکان را جمع‌آوری کند و به کودکستان و مکان‌های تعلیمی بفرستد.
او از دولت می خواهد: “شرایط کار را مساعد کنند تا کودکان درس بخوانند”.
قابل ذکر است که، با نزدیک‌شدن فصل سرما، شرایط کار برای کودکان سخت‌تر شده است و صحت آنان به خطر مواجه می‌شود.
جاوید، که خود دست‌فروشی می‌کند می‌گوید: هر روز می‌بینم که کودکان باربری و دست‌فروشی می‌کند و پلاستیک می‌فروشد. از وقتی‌که حکومت تغییر کرده کودکان کارگر افزایش یافته است. قسمی‌که اگر در نظام قبلی ۲۰ درصد کودکان مشغول کار بودند حالا تعداد شان به ۸۰ درصد افزایش یافته است. او هم‌چنان از حکومت می‌خواهد تا شرایط کار را برای بزرگان مساعد کند تا کودکان در این هوای سرد، کارگری نکنند.
فرا‌گیری تعلیم و آموزش که حق هر کودک است برای بیش‌تر کودکان افغانی دشوار شده است، قسمی‌که بیش‌تر کودکان برای پیداکردن نفقه مجبور شدند که تن به کار دهند و به مکتب نروند.
رحمت الله ۱۰ ساله که در بازار کوته‌ی سنگی کابل دست‌فروشی می‌کند می‌گوید که پدرش کراچی دارد و درآمدش خرج فامیل ۶ نفری آنان را پوره نمی‌تواند و وی مجبور به کار شده است. او می‌گوید: “دوست دارم که مکتب بروم؛ اما کسی نیست که کار کند و نان بخریم”.
او از هم‌بازی‌های خود چنین تعریف می‌کند: “پسر کاکایم نیز درس نمی‌خواند و در پل سوخته اسفندی می‌کند”.
نصیر ۱۰ ساله که با برادر ۵ ساله‌اش از پلاستیک‌فروشی روز ۴۰ الی ۵۰ افغانی درآمد دارد می‌گوید: “صنف ۶ مکتب استم و دو ماه می‌شود که به کارگری روی آوردم”. علت روی‌آوردن نصیر و برادرش به کارگری، فقر و بی‌کاری است.
اگر چند آمار دقیقی از میزان کودکان کارگر در افغانستان در سال جاری وجود ندارد؛ اما با بدترشدن وضعیت اقتصادی و شدت روزافزون فقر، کودکان زیادی را مجبور به انجام کارهای شاقه کرده است.
این در حالی است که سازمان حمایت از کودکان سال گذشته اعلام کرده بود که حدود یک میلیون کودک در افغانستان مصروف کار هستند.
رقیه محمدی – خبرگزاری توانا
