مواضع چین و پاکستان در قبال افغانستان: اهداف و تناقضات
در یک بیانیه مشترک، چین و پاکستان از امارت خواستهاند تا یک حکومت فراگیر ایجاد کند و اطمینان دهد که خاک افغانستان برای تهدید دیگر کشورها استفاده نخواهد شد. این درخواستها در حالی مطرح میشود که تاریخ روابط پاکستان با افغانستان نشان میدهد که اسلامآباد همواره به دنبال تضعیف و بیثباتی افغانستان بوده است.
پاکستان در چندین دهه گذشته، نقش مخربی در اوضاع داخلی افغانستان ایفا کرده است. از حمایت گروههای مسلح مخالف دولتهای مختلف افغانستان گرفته تا تشویق جنگهای داخلی، این کشور همواره به دنبال استفاده ابزاری از بحرانهای افغانستان برای پیشبرد منافع خود بوده است. پاکستان به عنوان یک بازیگر منطقهای، همواره تلاش کرده تا با حمایت از گروههای مخالف، نفوذ خود را در افغانستان افزایش دهد و دولتهای مرکزی را تحت فشار قرار دهد.
این سیاستهای پاکستان نه تنها به بیثباتی در افغانستان منجر شده، بلکه باعث شده است تا فرصتهای صلح و توسعه نیز از بین برود. پاکستان با پناه دادن به رهبران گروههای مخالف، به تداوم جنگ و خشونت در افغانستان دامن زده است و این در حالی است که به ظاهر از طریق دیپلماسی وعدههای همکاری و حمایت از صلح میدهد، اما در عمل هیچگاه به این وعدهها وفا نکرده است.
پاکستان، در حالی از حکومت افغانستان درخواست ایجاد یک حکومت فراگیر و عدم استفاده از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر را میکند که خود در طول سالها بارها از خاک خود به عنوان پایگاهی برای سازماندهی و پشتیبانی از گروههای مخالف دولتهای افغانستان استفاده کرده است. این تناقض در رفتار و گفتار پاکستان، نشاندهندهی یک استراتژی دوگانه است که همواره در تعاملات این کشور با افغانستان مشاهده شده است.
پاکستان به دلیل منافع استراتژیک و سیاسی خود در منطقه، هیچگاه نخواسته است که افغانستان به یک کشور باثبات و آرام تبدیل شود. به همین دلیل، این کشور همواره به دنبال ایجاد و حفظ تضادها و درگیریها در داخل افغانستان بوده است تا از این طریق به اهداف خود دست یابد.
در مقابل، حکومت افغانستان به عنوان حاکمان فعلی کشور، با اقتدار کامل عمل میکند و هرگونه حرکتهای تروریستی و تفرقهافکنانه را در نطفه خفه میسازد. حکومت فعلی افغانستان نه تنها توانسته است کنترل کامل بر اوضاع داخلی را به دست گیرد، بلکه به کشورهای منطقه و فرامنطقهای نیز نشان داده است که هیچگونه تهدیدی از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر مجاز نخواهد بود.
این موضعگیری قاطعانه حکومت افغانستان، نه تنها برای خنثیسازی تلاشهای پاکستان جهت ایجاد نفاق و بیثباتی در داخل افغانستان، بلکه برای تقویت روابط دیپلماتیک و حفظ حاکمیت ملی کشور نیز اهمیت دارد.
بیانیه مشترک چین و پاکستان در خصوص افغانستان، هرچند به ظاهر به دنبال حمایت از ثبات و امنیت در افغانستان است، اما در واقع این درخواستها در تناقض با رفتارهای تاریخی پاکستان در قبال افغانستان قرار دارد. پاکستان همواره به دنبال تضعیف افغانستان و استفاده از گروههای مخالف برای پیشبرد منافع خود بوده است. امارت اسلامی افغانستان با اقتدار کامل این تلاشها را خنثی کرده و بر اهمیت حفظ امنیت و تمامیت ارضی کشور تأکید دارد.
افغانستان باید با هشیاری کامل نسبت به نیات و رفتارهای کشورهای منطقهای، به ویژه پاکستان، عمل کند و با تقویت وحدت ملی و نهادهای دولتی، از تداوم جنگ و نفاق داخلی جلوگیری نماید.
ابوذر صارم سرپلی