تبیین تحولات انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و پیشبینی آینده روابط با افغانستان در صورت پیروزی ترامپ
انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده همواره رویدادی مهم و تأثیرگذار در سیاستهای داخلی و بینالمللی این کشور بوده است. رقابت بیسابقهای که میان دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین و نامزد جمهوریخواه، و کامالا هریس، معاون رئیسجمهور و نامزد دموکراتها در جریان است، نشانهای از شکافهای عمیق اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در ایالات متحده است. با نزدیک شدن به روز انتخابات، شاهد تلاشهای بیوقفه هر دو نامزد برای جلب حمایت رأیدهندگان و تعیین سرنوشت آینده سیاسی کشور هستیم. اما سوالی که در این میان مطرح میشود، این است که در صورت پیروزی ترامپ، سیاستهای آمریکا نسبت به افغانستان و برسمیت شناخته شدن این کشور چگونه تغییر خواهد کرد و چه پیامدهایی برای سیاست داخلی افغانستان خواهد داشت؟
در روزهای پایانی کارزار انتخاباتی، هر دو نامزد بر نقاط قوت خود تأکید میکنند تا بتوانند رأیدهندگان را به مشارکت فعال در انتخابات ترغیب کنند. ترامپ که در مسیر بازگشت به کاخ سفید است، بیشتر بر حمایت از پایگاه مردمی خود، که شامل طبقات کارگری و طبقات میانهرو است، متمرکز شده است. وی همچنین به کارزار تبلیغاتی خود با کمک گروههای حمایتی و شخصیتهای برجسته مانند ایلان ماسک ادامه میدهد تا بتواند شور و هیجان میان هوادارانش ایجاد کند. از سوی دیگر، کامالا هریس با تکیه بر برنامههای ترقیخواهانه و تأکید بر عدالت اجتماعی، سعی دارد توجه گروههای جوان، زنان و اقلیتها را جلب کند و بهویژه در ایالات چرخشی، رقابت را نزدیکتر کند.
این رقابت شدید در ایالات کلیدی مانند پنسیلوانیا که 19 رأی الکترال دارد، احتمالاً میتواند نتیجه نهایی انتخابات را مشخص کند. با این حال، نکته اساسی این است که پیروزی هر یک از این دو کاندید، نه تنها بر سیاست داخلی ایالات متحده، بلکه بر روابط این کشور با کشورهای مختلف، به ویژه افغانستان، تأثیرات عمیقی خواهد گذاشت.
اگر دونالد ترامپ بار دیگر به مقام ریاستجمهوری برسد، میتوان انتظار داشت که سیاستهای وی در قبال افغانستان به شدت متفاوت از دولت بایدن یا حتی هریس باشد. ترامپ در دوران ریاستجمهوری خود نشان داد که اولویتهایش بر اساس سیاست “آمریکا اول” (America First) استوار است و بهویژه در زمینه مسائل نظامی و اقتصادی، رویکردی بسیار متمرکز بر خروج نیروهای آمریکا از کشورهای درگیر جنگ مانند افغانستان داشت.
در صورت پیروزی ترامپ، احتمالاً سیاستهای آمریکا در افغانستان به سمت ادامه روند خروج نیروهای نظامی و فشار بیشتر بر دولت افغانستان و متحدانش برای حل مسائل داخلی و مبارزه با امارت تغییر خواهد کرد. در دوره ریاستجمهوری ترامپ، توافق دوحه بین آمریکا و امارت در سال 2020 به امضاء رسید که به خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و بازگشت امارت به عرصه قدرت کمک کرد. این روند ممکن است با شدت بیشتری در دوران دوم ریاستجمهوری ترامپ ادامه یابد.
در صورتی که ترامپ رئیسجمهور شود، احتمال برسمیت شناخته شدن دولت افغانستان نیز به طور جدیتری مطرح خواهد شد. ترامپ پیش از این نیز با توافقنامه دوحه، زمینههایی برای تعامل با امارت فراهم کرده بود و در صورتی که دوباره به قدرت برسد، ممکن است بر اساس منافع استراتژیک آمریکا، به طور غیرمستقیم و بدون توجه به مسائل حقوق بشری، امارت را به رسمیت بشناسد. این تصمیم میتواند تأثیرات قابل توجهی بر سیاست داخلی افغانستان و روابط آن با سایر کشورهای جهان داشته باشد.
اگر دولت امارت در افغانستان به رسمیت شناخته شود، احتمالاً شاهد کاهش فشارهای بینالمللی به ویژه در زمینههای اقتصادی و حقوق بشری خواهیم بود. این امر ممکن است زمینهای برای بازسازی و ثبات اقتصادی در افغانستان فراهم کند، اما در عین حال، باعث تشدید بحرانهای داخلی و انسانی نیز شود، زیرا بسیاری از کشورها و سازمانهای بینالمللی همچنان نسبت به حاکمیت امارت و حقوق بشر در افغانستان نگرانی دارند.
یکی از مهمترین چالشهای پیش روی افغانستان، مشکلات اقتصادی است که در دوران پس از خروج نیروهای خارجی و حاکمیت امارت تشدید شده است. در صورت پیروزی ترامپ، تحریمهای اقتصادی و فشارهای بینالمللی ممکن است همچنان ادامه یابد، مگر آنکه امارت اقداماتی در جهت بهبود شرایط داخلی و پذیرش برخی از استانداردهای بینالمللی انجام دهد. اما بهطور کلی، در صورت برسمیت شناخته شدن دولت امارت، ممکن است کمکهای اقتصادی از سوی برخی کشورها آغاز شود، اما احتمال اینکه این کمکها بتواند مشکلات اساسی اقتصادی افغانستان را حل کند، اندک خواهد بود.
از سوی دیگر، احتمالاً ترامپ تمرکز بیشتری بر مسائل امنیتی خواهد داشت و به جای تأمین کمکهای اقتصادی مستقیم، تلاش خواهد کرد تا از طریق توافقات امنیتی و نظامی، تعهدات بیشتری از افغانستان بگیرد. این رویکرد میتواند مشکلات اقتصادی این کشور را پیچیدهتر کند، زیرا تمرکز اصلی بر روی امنیت و مبارزه با گروههای تروریستی خواهد بود.
در نهایت، پیروزی ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا میتواند منجر به تغییرات قابل توجهی در سیاستهای ایالات متحده در قبال افغانستان شود. در حالی که احتمال برسمیت شناخته شدن امارت و ادامه روند خروج نیروهای آمریکایی وجود دارد، این تغییرات میتواند همزمان پیامدهایی مثبت و منفی برای افغانستان به همراه داشته باشد. از یک سو، ممکن است وضعیت اقتصادی افغانستان بهبود یابد، اما از سوی دیگر، مشکلات امنیتی و سیاسی کشور همچنان پابرجا خواهد بود و افغانستان باید منتظر پیامدهای سیاستهای ترامپ در زمینه تعاملات بینالمللی باشد.
خبرگزاری توانا
ابوذر سرپلی