این رمان که از زمان انتشارش در سال ۱۹۸۸ به دلیل محتوای جنجالی‌اش در بسیاری از کشورهای مسلمان به شدت مورد مخالفت قرار گرفت، در هند به مدت طولانی بدون حکم رسمی ممنوع بوده است. با این حال، دادگاه در دهلی نو اخیراً اعلام کرده است که بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که هیچ مدرک رسمی مبنی بر ممنوعیت واردات این کتاب در گمرکات هند ثبت نشده است. این حکم پس از پنج سال پیگیری قانونی توسط سندیپان خان، خواننده‌ای هندی که از تصمیمات قانونی خواسته بود شفافیت بیشتری در مورد این ممنوعیت ایجاد شود، صادر شد.
سندیپان خان پس از آن که در کتاب‌فروشی‌ها به او گفته شد که کتاب «آیات شیطانی» در هند به فروش نمی‌رسد، پرونده‌ای به دادگاه ارائه داد. او اعلام کرد که با جستجوی اسناد دولتی نتواسته است مدرک رسمی از ممنوعیت این کتاب پیدا کند.
رمان «آیات شیطانی» داستانی پیچیده از اسلام، هویت و مهاجرت است که در دو مکان لندن و مکه باستان رخ می‌دهد، مقدس‌ترین شهر برای مسلمانان. این کتاب با استقبال منتقدان مواجه شد، اما به‌سرعت به دلیل برخی عبارات به کار رفته در مورد پیامبر اسلام، محمد، خشم شدید مسلمانان را برانگیخت. واکنش‌ها به این کتاب به حدی شدید بود که تظاهرات‌های گسترده و کتاب‌سوزی‌ها در بسیاری از کشورهای مسلمان، از جمله هند، که سومین جمعیت مسلمان بزرگ جهان را دارد، آغاز شد.
پس از انتشار «آیات شیطانی»، روح‌الله خمینی، رهبر مذهبی انقلاب اسلامی ایران، در سال ۱۹۸۹ فتوای معروفی صادر کرد که از مسلمانان خواسته بود تا نویسنده و ناشر این کتاب را به قتل برسانند. همچنین، یک بنیاد در ایران جایزه‌ای برای قتل سلمان رشدی تعیین کرد. در پی این تهدیدات، رشدی مجبور شد به زندگی مخفیانه روی آورد.
سلمان رشدی، نویسنده بریتانیایی-هندی‌الاصل، در آن زمان در پی تهدیدات زندگی زیرزمینی را انتخاب کرد، اما با گذشت زمان به یکی از مدافعان سرسخت آزادی بیان تبدیل شد. کتاب او در ۲۰ کشور از جمله هند ممنوع شد و رشدی تا سال‌ها در معرض خطرات مختلف قرار داشت. در سال ۱۹۹۱، او به تدریج از زندگی پنهانی خود بیرون آمد، اما مترجم ژاپنی‌اش در همان سال کشته شد و مترجم ایتالیایی‌اش نیز مورد حمله قرار گرفت. یکی از ناشران کتاب نیز در نروژ به دلیل انتشار «آیات شیطانی» هدف حمله قرار گرفت.
در نیمه سال ۲۰۲۲، سلمان رشدی در یک حمله چاقویی در نیویورک مورد حمله قرار گرفت و یکی از چشم‌های خود را از دست داد. با این حال، رشدی همچنان به نوشتن و تولید آثار خود ادامه داده و صدای خود را در دفاع از آزادی بیان بلند نگه داشته است.
مشهوده سروری
خبرگزاری توانا
