تحول امنیت و اقتصاد در افغانستان، مقایسه دوران جمهوریت و امارت اسلامی
فرستده: آزاده قهرمان
امنیت، ستون اصلی توسعه هر کشور است و تأثیر مستقیمی بر اقتصاد و ثبات اجتماعی دارد. افغانستان در سالهای اخیر شاهد تغییرات سیاسی و نظامی بزرگی بوده است. با آمدن امارت اسلامی، وضعیت امنیتی کشور نسبت به دوران جمهوریت بهبود یافته و این تغییرات اثرات قابلتوجهی بر اقتصاد، نرخ ارز و بازار داشته است. این مقاله به بررسی تفاوتهای امنیتی بین این دو دوره و تأثیر آن بر اقتصاد افغانستان میپردازد.
در دوران جمهوریت، علیرغم تلاشهای دولت برای تأمین امنیت، کشور با مشکلات جدی مواجه بود:
* حملاتمکرر، بمبگذاریها، و درگیریهای داخلی، زندگی روزمره مردم را مختل کرده بود.
* اختلافات داخلی میان رهبران سیاسی و فساد گسترده در دستگاه دولت، باعث کاهش اعتماد مردم و ضعف در حاکمیت شده بود.
* ناامنی باعث شد بسیاری از سرمایهگذاران داخلی و خارجی از سرمایهگذاری در افغانستان صرفنظر کنند.
با روی کار آمدن امارت اسلامی، تغییرات چشمگیری در وضعیت امنیتی کشور مشاهده شده است:
* با پایان یافتن جنگ و کاهش حملات نظامی، امنیت درتمام مناطق کشور برقرار شده است.
* مردم در تمام مناطق احساس امنیت بیشتری دارند و این امر بر فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی تأثیر مثبتی داشته است.
* کاهش قاچاق و ایجاد نظم در مرزهای کشور به امنیت تجاری کمک کرده است.
یکی از دستاوردهای قابلتوجه دوران امارت اسلامی، تثبیت و حتی کاهش نرخ دلار در برابر افغانی است. این ثبات به دلایل زیر ممکن شده است:
کاهش واردات بیرویه و مدیریت بهتر تجارت خارجی
اعتماد بیشتر به سیستم بانکی و جلوگیری از خروج بیرویه ارز
با حاکم شدن امنیت، بازارها رونق بیشتری گرفتهاند و فعالیتهای تجاری و تولیدی افزایش یافته است. در دوران جمهوریت، ناامنی مانع از فعالیتهای اقتصادی گسترده بود، اما اکنون کسبوکارها توانستهاند با اعتماد بیشتری کار کنند.
در دوران جمهوریت، بخش بزرگی از بودجه کشور صرف تأمین امنیت میشد. اکنون این منابع میتوانند برای پروژههای توسعهای و زیربنایی استفاده شوند.
با وجود بهبود امنیت و برخی پیشرفتهای اقتصادی، افغانستان همچنان با چالشهایی روبهرو است:
* عدم به رسمیت شناخته شدن حکومت امارت اسلامی از سوی جامعه جهانی، دسترسی به منابع مالی خارجی را محدود کرده است.
* اگرچه امنیت بهبود یافته، اما برای توسعه پایدار، نیاز به سرمایهگذاری و حمایت بینالمللی وجود دارد.
* امنیت بهتنهایی کافی نیست و باید فرصتهای شغلی ایجاد شود تا مردم بتوانند از این ثبات بهرهمند شوند.
تأمین امنیت در دوران امارت اسلامی، یکی از مهمترین عواملی بوده که به ثبات اقتصادی و کاهش نرخ دلار کمک کرده است. امنیت پایدار باعث رونق بازارها و افزایش اعتماد مردم به آینده شده است. با این حال، برای رسیدن به یک اقتصاد پایدار و مستقل، نیاز به برنامهریزیهای دقیق، سرمایهگذاری در زیرساختها، و همکاری با جامعه جهانی وجود دارد.
* سرمایهگذاری در بخشهایی نظیر کشاورزی، معادن، و انرژی میتواند رشد اقتصادی را تسریع کند.
* حل چالشهای دیپلماتیک و به رسمیت شناخته شدن حکومت میتواند به جذب سرمایه و رفع تحریمها کمک کند.
* ایجاد برنامههای آموزشی و افزایش فرصتهای شغلی، تأثیر امنیت بر رفاه عمومی را دوچندان میکند.
امنیت کلید اصلی توسعه افغانستان است و با حفظ آن، میتوان آیندهای روشنتر برای کشور رقم زد.
آزاده قهرمان