همایش نخبگان افغانستان در تهران پیوند رسانه‌ای برای آگاهی و مقاومت در برابر تبلیغات
روزهای شنبه و یکشنبه این هفته، پایتخت ایران میزبان همایش نخبگان افغانستان بود. این رویداد که برای نخستین بار میان نخبگان دو کشور برگزار شد، فرصتی برای گفت‌وگو و تعامل بیشتر فرهنگی و علمی فراهم کرد. یکی از مبتکران این برنامه، دوکتر سید روح‌الله حسینی، رایزن فرهنگی ایران در کابل، تأکید کرد که چنین نشست‌هایی می‌توانند شناخت متقابل مردم دو کشور را تقویت کرده و به توسعه همکاری‌های علمی و فرهنگی کمک کنند.
دوکتر حسینی با اشاره به نقش نخبگان در تاریخ‌سازی جوامع گفت: “تغییرات اساسی در هر جامعه‌ای توسط نخبگان صورت می‌گیرد. تأثیرگذاری این قشر فراتر از حد تصور است و مسئولیت پیشرفت یا عقب‌ماندگی جامعه بر دوش آنان قرار دارد.”
در این همایش، تعدادی از شخصیت‌های علمی و فرهنگی از دو کشور حضور داشتند. «دبیر اول سفارت افغانستان در تهران، برگزاری این همایش را اقدامی ارزشمند دانسته و از ابتکار جمهوری اسلامی ایران در حمایت از نخبگان افغانستان قدردانی کرد. ابوبکر صاحبی، عضو هیئت سفارت افغانستان، ضمن تأکید بر حمایت ایران از دانش‌آموزان و دانشجویان افغان، بر لزوم گسترش همکاری‌های علمی و فرهنگی تأکید کرد.»
افغانستان و ایران، علاوه بر اشتراکات زبانی و تاریخی، دو کشور اسلامی هستند که دشمنان مشترکی دارند. این دشمنان همواره تلاش کرده‌اند با استفاده از ابزارهای رسانه‌ای و تبلیغاتی، فاصله ایجاد کرده و نفاق‌افکنی کنند. در دنیای امروز، جنگ فکری و رسانه‌ای بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است و تنها راه مقابله با آن، تقویت رسانه‌های داخلی است. رسانه‌هایی که بتوانند در برابر هجمه تبلیغاتی دشمنان ایستادگی کنند و حقیقت را به مردم برسانند.
امروزه، بسیاری از رسانه‌های افغانستان به دلیل مشکلات اقتصادی به حاشیه رانده شده‌اند. درحالی‌که دشمنان اسلام، خصوصاً دشمنان کشورهای اسلامی، رسانه‌های بزرگی ایجاد کرده‌اند که در سراسر دنیا فعال‌اند و اخبار نادرست درباره کشورهای اسلامی منتشر می‌کنند. این رسانه‌ها از طریق پخش اخبار قومی، مذهبی و سیاسی، سعی در ایجاد اختلاف میان مردم دارند. مقابله با این جریان تنها در صورتی ممکن است که رسانه‌های داخلی تقویت شوند. اما متأسفانه حمایت کافی از رسانه‌های مستقل صورت نمی‌گیرد.
اگر توان مالی برای راه‌اندازی رسانه‌های بزرگ بین‌المللی وجود ندارد، می‌توان با حمایت از خبرگزاری‌ها، ویبسایت‌های خبری و استفاده از شبکه‌های اجتماعی، میدان را از دست دشمن گرفت. رسانه‌هایی که مشکلات مالی دارند نباید به حال خود رها شوند، زیرا در این صورت، دشمنان تلاش خواهند کرد تا از ضعف اقتصادی آن‌ها سوءاستفاده کنند. حمایت از رسانه‌های داخلی، نوعی جهاد در برابر جنگ تبلیغاتی دشمن است.
امروزه جنگ تبلیغاتی بسیار جدی گرفته می‌شود. وقتی مراکز فرهنگی این دو کشور اسلامی و نخبگان هر دو کشور می‌خواهند برای شناخت بیشتر مردمان هر دو کشور فعالیت‌های فرهنگی را گسترش بدهند، در قدم اول باید با رسانه‌های مختلف صحبت نموده و آن‌ها را جذب نمایند تا همین رسانه‌ها صدای نخبگان را به مردم برسانند. در غیر آن، نخبگان هرقدر صدا بلند کنند به گوش کسی نخواهد رسید. در گسترش همکاری‌ها، رسانه‌ها رکن اصلی و اساسی هستند تا بی‌طرفانه کار کنند. در گذشته، رسانه‌ها هرکدام به یک جناح وابسته بودند و بی‌طرفی حفظ نمی‌شد. اما در سه سال گذشته اصلاحات زیادی در کار رسانه‌ها آمده است و فعلاً بی‌طرفی، منافع ملی و ارزش‌های اسلامی را در نظر گرفته نشرات می‌کنند، اما مشکلات اقتصادی دارند.
امروزه مردم اخبار را با گوشی تلفن خود و با دیدن شبکه‌های اجتماعی و ویبسایت‌های خبری دنبال می‌کنند، درحالی‌که در گذشته همه منتظر بودند تا شام شود و اخبار رسانه‌های تصویری را ببینند. فعلاً رسانه‌های تصویری را زیاد دنبال نمی‌کنند و یقیناً بیش از نود درصد مردم رسانه‌های تصویری داخلی را نگاه نمی‌کنند و بیشتر از نود درصد مردم از طریق آدرس‌های مجازی اخبار را دنبال می‌کنند. البته خبرگزاری‌هایی که ثبت وزارت اطلاعات وفرهنگ هستند وجواز دارند ویبسایت، توییتر و دیگر آدرس‌های مجازی‌شان قابل اعتبار است برای مردم.
همایش نخبگان افغانستان در تهران، گامی مثبت در راستای شناخت و همکاری فرهنگی میان دو کشور بود. اگر چنین برنامه‌هایی ادامه پیدا کند و رسانه‌ها نیز آن را به‌درستی پوشش دهند، می‌توان به تقویت روابط میان مردم ایران و افغانستان امیدوار بود. حمایت از رسانه‌های مستقل، بی‌طرف و ملی، کلید اصلی مقابله با جنگ تبلیغاتی دشمنان مشترک است. به همین دلیل، ضروری است که این همایش‌ها و همکاری‌ها تنها به شعار محدود نشوند، بلکه در عمل نیز شاهد پیشرفت و تعامل بیشتر میان دو ملت باشیم. در کل، گسترش فرهنگ‌ها، شناسایی ملت‌های ما و داشتن رسانه‌های مستقل ضروری است. در غیر این صورت، دست دشمن بالاست، حتی یک رسانه کوچک را هم نباید گذاشت تا به دست دشمن بیفتد.
آزاده قهرمان
