مارک روته، دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی «ناتو»، روز چهارشنبه طی سخنرانی خود در وارسا هشدار داد که اکنون زمان «تکروی» نیست، و ایالات متحده و اروپا نباید به‌طور یک‌جانبه در امور امنیتی عمل کنند.
دبیر کل ناتو گفت در شرایطی که تهدیدات جهانی افزایش یافته است و جنگ روسیه علیه اوکراین ادامه دارد، تنها راه حفظ امنیت مشترک، اتحاد در چارچوب ناتو است.
این هشدار در پی اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، مطرح شد که تعهد واشینگتن به دفاع از اعضای ناتو را زیر سوال برده بود، به‌ویژه کشورهایی که از نظر او سهم کافی در هزینه‌های دفاعی نمی‌پردازند.
همزمان، گزارش‌هایی از نارضایتی مقامات آمریکایی مانند وزیر دفاع و معاون رئیس‌جمهوری از «سواری مجانی» اروپا منتشر شده، که بر نگرانی‌ها افزوده است. با وجود این، روت تأکید کرد که می‌توان به آمریکا اعتماد کرد و آن را کماکان بزرگ‌ترین شریک ناتو دانست.
مارک روته که به تازگی بصفت سر منشی پیمان اتلانتیک شمالی(ناتو) کارش را آغاز کرده است،ناتو را در معرض گسیختگی وفروپاشی میبیند زیرا دونالد ترامپ همانگونه که سیاستهای ایالات متحده امریکا را درعرصه های مختلف به چالش کشیده است،در رابطه به ناتو نیز دید متفاوت دارد.
ترامپ که همه چیز را درآیینه اقتصادومنفعت زودرس جستجو میکند،تنها به فکرصرفه جویی وذخیره پول است بدون انکه اعتبارملی وجهانی ایالات متحده امریکا رادر نظرداشته باشد،ازینروفکر دوست و دشمن راکنار گذاشته وبه اقتصاد می اندیشد.فرمانهای توقف فعالیت موسسات بزرگ چون (یو اس ای آی دی)،رادیوازادی،نهاد های فعال در عرصه مهاجرت،توقف مهاجرت ها به امریکا و اخراج پناهجویان و… همه وهمه بمنظورکاهش در بودجه مصرفی و صرفه جویی میباشد اما مصالح بزرگترواز ان گذشته قوانین امریکا ایجاب میکند تانهاد هایی در برخی از عرصه ها فعال بمانند،لذا دیده میشود که فرمانهای ترامپ یکی پی دیگری از جانب ارگانهای عدلی وقضایی امریکا،به چالش کشیده شده ودربرخی از مواردکاملا ردمیشود.
دید دونالد ترامپ دررابطه به پیمان ناتووبرخی از اعضای این پیمان نیز تنها وتنها دید اقتصادیست زیرا برخی از کشور های عضو این پیمان در قسمت تهییه وپرداخت بودجه ناتو خیلی هافعال نیستند.
اما بحث اینست که پیمان اتلانتیک شمالی(ناتو)یک پیمان اقتصادی نیست بلکه یک پیمان کاملا نظامی است که از حدود کشور های عضو دفاع میکند و امریکا بیشتر برای اهداف توسعه طلبانه اش ازین قوت استفاده کرده و میکند.
امریکا وبریتانیا هر زمانیکه بسوی کشوری تاخته اند،ناتورا در کنار خود داشته واز سرباز تا امکانات نظامی،همه را از کشور های عضو ناتو دریافت کرده اند.
هم اکنون در جنگ علیه روسیه،ناتونقش تعیین کننده ای دارد.
اما دونالد ترامپ با وارد شدن به کاخ سفید،نخست اروپارا کنار زد و باپوتین وزیلیسکی،پیرامون آتش بس میان روسیه واوکراین،گفتگوی تیلفونی داشت.سپس اعلان کردکه نه اوکراین عضو ناتو خواهد شد ونه هم روسیه را در جنگ شکست خواهد داد.حتی سخن از واگزاری بخش هایی از اوکراین به روسیه هم درمیان آمد.
کشور های اروپایی به فکر دفاع ازاوکراین،بدون همکاری ایالات متحده افتیده و بودجه دفاعی شانرا افزایش دادند.همچنان اروپا برای بارنخست اذعان کرد که نیازی نیست از امریکا برای تعین سیاتها،دستور دریافت کند.
به دنیال آن دونالد ترامپ شماری از اعضای ناتو را نشانه گرفت که در پرداخت بودجه ناتو،سهم بارزی ندارند.تاجایی که برخی ازآنهارا مفتخوار خطاب کرد.
این امرنگرانی عمیقی را در رهبری ناتو ایجاد کرده است.مارک روته که دبیر کل سازمان اتلانتیک شمالیست،احساس میکند که سیاستهای تک روانه ونا عاقبت اندیشانه دونالد ترامپ،وحدت وهمسویی درمیان کشور های عضو ناتو راتهدید میکند درحالیکه با درنظر داشت وضعیت موجود،ناتو نسبت به هرزمان دیگر به وحدت عملی نیاز دارد.
چنین مینماید که دونالد ترامپ نخواهد هزینه بیشتر ناتو را ایالات متحده امریکا بپردازد اما این امربرای سایر کشور های عضو این پیمان یک هشداراست.
بودجه‌های مستقیم ناتو شامل سه بخش بزرگ غیرنظامی، نظامی و سرمایه‌گذاری‌های امنیتی است. بودجه سالانه مستقیم این سازمان بیش از ۲ میلیارد یورو است که بخش عمده آن توسط چهار کشوربه ترتیب ذیل پرداخته میشود:
ایالات متحده امریکا ۲۲.۱۴ درصد
آلمان ۱۴.۶۵ درصد
فرانسه ۱۰.۶۳ درصد
بریتانیا ۹.۸۵ درصد
امریکا به موجب اینکه بودجه بیشتراز دیگر کشور ها را به ناتومیپرازد،حرف اول را درین پیمان میزند.
هرگاه امریکا به پرداخت بیشر نسبت به سایر کشورها ادامه ندهد،بدون تردیدکه حرف اول را نیز نخواهد داشت.این وضعیت،ناتورا به صوبی خواهدبرد که حرف اول را کشورهای اروپایی داشته باشند(چیزی که امریکاباآن شدیدا مخالف است).
لذا سرمنشی این سازمان نگران است که ناتو در مدیریت وی دچار گسیختگی خواهد شد و نظم امنیتی جهان نیز برهم خواهد خورد.
آزاده قهرمان
