همزمان با سقوط حکومت پیشین و روی کار آمدن حکومت امارت اسلامی در افغانستان بخش صحی کشور با مشکلات تخنیکی زیادی مواجه شده است، کمبود دارو، نبود مراکز گرمایشی و عدم پرداخت معاشات از سوی امارت از مهم¬ترین چالش¬های امروز شفاخانه¬های افغانستان به شمار می¬رود. چالش¬های موجود سبب شده تا از مشکلات مردم به گونه¬ی روز افزون در یمارستان¬های کشور افزایش یابد و بخش بهداشتی افغانستان به گونه¬ی روزانه با چالش¬های تازه و درد سر ساز روبه¬رو گردد. این در حالی است، که مقامات امارت مدعی هستند که تلاش¬ها در این زمینه ادامه دارد، تا مشکلات شهروندان افغانستان در بخش بهداشتی را به زودترین فرصت رفع نمایند، اما به باور کارشناسان در حال حاضر وضع محدودیت¬ها بر دولت جدید سبب شده تا آنان نتوانند چالش¬های فراراه سکتور بهداشتی کشور را مرفوع سازند.
داکتر هارون عزیز یکی از داکتران چشم در گفتگو با خبرگذاری توانا می¬گوید:” عمده¬ترین مشکلاتی که ما در شفاخانه با آن مواجه هستیم، مشکلات تخنیکی است، از جمله کمبود مواد مصرفی برای عملیات، وسایل عملیاتی، کم شدن داکتران متخصص و افزایش مراجعه کننده¬گان؛ زیرا مردم از نظر اقتصادی وضعیت خوب ندارند، به همین دلیل به شفاخانه¬های دولتی زیاد رجوع می¬کنند، زیرا از نظر اقتصادی رجوع به بیمارستان¬های دولتی برای¬شان به صرفه تمام می شود”.
آقای عزیز همچنان مدعی است: “که بسیاری از شفاخانه¬های کشور توان گرم نمودن محیط شفاخانه¬ها را در فصل سرما ندارند، و نمی¬توانند از بخاری¬های برقی استفاده کنند.
او می افزاید: “اگر برق باشد، ما اجازه نداریم تا بخاری¬های برقی را روشن کنیم. اگر برق نباشد هیچ بخاری وجود ندارد تا اتاق¬های شفاخانه را گرم نمائیم، و بیماران ما از این لحاظ آسیب بیشتر می¬بینند. همچنان داکتر هارون بیان می¬دارد: که دست کم 3 ماه شده معاش دریافت نکرده¬اند”.
او تأکید می¬کند که: امارت تعهد کرده، تا معاش داکتران را به زودی پرداخت کند، اما به دلایل گوناگون آنان نتوانسته¬اند، تا معاش داکتران و کارکنان خدمات صحی را پرداخت کنند.
در همین حال یکی دیگر از داکتران که نمی¬خواهد نامی از وی برده شود می¬گوید: “که وی در شفاخانه وزیر محمد اکبرخان کار می¬کند و این شفاخانه با چالش¬های زیادی رو به رو است. این داکتر در گفت-وگو با آژانس خبری توانا گفته است: “مشکلات اصلی ما در شفاخانه¬ها کم بود اکمالات، نبود کیت¬های تشخیصه، نبود ادویه جات طبی، ملزومات طبی، نبود ترانسپورت درست برای داکتران و پرداخت نشدن تنخواه داکتران در وقت معین می¬باشد، و این موضوع به مشکلات پزشکان در سراسر کشور و به ویژه در شفاخانه¬ی وزیر محمد اکبر خان که یکی از مزدهم¬ترین شفاخانه¬های کابل است، سبب بروز چالش¬های جدی شده است.”
این پزشک در ادامه تأکید می ورزد: “پس از روی¬کار شدن امارت در افغانستان، تمامی برنامه¬های آموزشی داکتران در کشور به حالت تعلیق در آمده و آنان نمی¬توانند به هیچ برنامه¬ی آموزشی در بیرون از کشور اشتراک ورزند. در حال حاضر روند فراگیری تمامی برنامه¬های آموزشی از جمله اشتراک داکتران در سمینارها و یا کنفرانس¬های علمی که در زمان حکومت پیشین، برگزار می¬شد محروم شده¬اند، در حال حاضر برگزاری برنامه¬های آموزشی داکتران با چالش¬های بزرگی روبه¬رو شده است و در بسیاری موارد داکتران نمی¬توانند که حتی سیمینارهای ابتدایی را در کشور فرا بگیرند.”
مرتضی رحیمی یک تن از بیماردارن می¬گوید: “همزمان با این که بیماران را در شفاخانه¬های دولتی بستری کنید، به دلیل این که وضعیت گرمایشی این شفاخانه¬ها مناسب نیست، بیماران وضعیت نا هنجاری را تجربه می¬کنند. در شب اتاق¬های شفاخانه به گونه¬ی کامل سرد می¬شود و بیماران هوای سردی را تجربه می¬کنند، افزون بر آن امکانات زیادی وجود ندارد که بتوانیم مشکلات بیماران خود را مرفوع سازیم. بسیاری از شفاخانه¬های دولتی با کمبود دارو روبه¬رو هستند و بسیاری دیگر نیز امکانات مالی درستی ندارند تا این که بتوانند در شفاخانه¬های خصوصی بیماران شان را درمان کنند.”
گلاب یکی دیگر از بیماردارن می¬گوید: “که داروی کافی در شفاخانه¬های دولتی وجود ندارد تا برای مریض داده شود و ما مجبور هستیم، که این داروها را به بهای بسیار بلند از بیرون تهیه کنیم. در حالی که بیکاری در کشور بیشترازپیش افزایش یافته و بیمارداران وضعیت مالی خوبی ندارند، با آن هم بیمارداران ناگزیر هستند تا با پرداخت پول گزاف به بیماران دارو را از بیرون تهیه کنند، تا این که بیمار شان دوباره صحت یاب شوند، و یا هم این که حداقل در این وضعیت زنده بمانند”.
این در حالی است که پیش از این دولت جدید به کمک مالی کمیته صلیب سرخ افغانستان توانسته بود معاش دو ماهه داکتران و کارکنان خدمات صحی را پرداخت نماید.
مرضیه قاسمی