پاکستان طی چندین دهه گذشته به جای همسایهای سازنده، نقش اصلی در ایجاد نفاق و تفرقه در افغانستان ایفا کرده است. از حمایت از گروههایی که جنگ داخلی را شعلهور ساختند، مانند حزب اسلامی، تا تقویت گروههای تندرو که به امنیت منطقه لطمه زدند، پاکستان همواره منافع خود را در تشدید بحرانهای افغانستان جستجو کرده است.
در اوایل دهه ۱۹۹۰، وقتی مجاهدین افغانستان پس از سقوط حکومت دکتر نجیبالله به پیروزی رسیدند، پاکستان به سرعت سیاستهای نفاقافکنانه خود را به اجرا گذاشت. با حمایت از گلبدین حکمتیار و حزب اسلامی، پاکستان موفق شد جنگ داخلی را در کابل شعلهور سازد و تلفات سنگین جانی و مالی به مردم افغانستان تحمیل کند. این روند مخرب نه تنها به بیثباتی افغانستان منجر شد، بلکه مانع از تشکیل دولتی قوی و پایدار در کشور شد.
پاکستان همچنین مسئولیت بزرگی در نابودی ارتش منظم افغانستان دارد. نابودی این ارتش، که از افتخارات نواز شریف در پارلمان پاکستان محسوب میشود، تنها یکی از بسیاری از اقدامات خرابکارانه این کشور علیه مردم افغانستان است. این سیاستهای خصمانه، نتیجهای جز تشدید جنگ داخلی، تقویت تروریسم و آسیبزدن به زیرساختهای اساسی افغانستان نداشته است.
با این حال، نمیتوان نادیده گرفت که مردم پاکستان در طول سالها، با مهربانی و محبت، میزبان میلیونها پناهجوی افغان بودهاند. این مهماننوازی و برادری اسلامی شایسته تقدیر است و نشاندهنده پیوندهای عمیق فرهنگی و دینی بین دو ملت است. هرچند دولت پاکستان سیاستهای مخرب خود را پیش برده، اما مردم این کشور همیشه برادری و انساندوستی خود را نشان دادهاند.
امروز، پاکستان با چالشهای داخلی بزرگی مواجه است. فساد گسترده مالی و اخلاقی در ساختار حکومتی، ناتوانی در پاسخ به مطالبات مردم، و ظهور گروههایی مانند تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) که علیه دولت قیام کردهاند، همه نشانههای سقوط قریبالوقوع این دولت هستند. مردم بلوچستان که سالها سرکوب شدهاند و صدایشان نادیده گرفته شده، اکنون به جنبشی برای عدالت و آزادی پیوستهاند.
دولت افغانستان، با داشتن ارتشی منظم و دولتی قوی، هرگز در امور داخلی کشورهای همسایه دخالت نکرده و نخواهد کرد. اما پاکستان باید بداند که خود باید دردهای خود را درمان کند. دولت افغانستان با توجه به اولویتهای خود، تمرکز بر بازسازی و حفظ امنیت کشور را در صدر کارهای خود قرار داده است.
پاکستان امروز به مرحلهای رسیده که تنها راه پیش رو، شنیدن صدای مخالفان و پذیرش تغییرات لازم است. این دولت دیر از خواب غفلت بیدار شد و امروز با نارضایتیهای گستردهای مواجه است که دیگر با سرکوب و جنگ داخلی قابل حل نیست. اگر پاکستان واقعاً خواهان روابط خوب با همسایگان خود است، باید مسیر سیاستهای خود را تغییر دهد و به جای تشدید بحرانها، به دنبال صلح و ثبات در منطقه باشد.
خبرگزاری توانا
ابوذر صارم سرپلی